Alleen Zijn - Jac Zitman

Een al wat oudere vrouw bezocht me in mijn praktijk omdat ze last had allerlei klachten. Lichamelijk en geestelijk was ze in de onderwal geraakt. In het gesprek dat we hadden bleek dat ze zich vaak heel eenzaam voelde. ‘Met mooi weer ga ik vaak wat buiten staan met mijn hark’. ‘Dan heb ik een praatje’, vertelde ze me. ‘Ik mis nu ook mijn overleden man weer veel meer’. ‘Ik ben al meer dan twintig jaar alleen, maar nu …’. De tranen liepen over haar wangen. ‘Eenzaamheid vreet je langzaam op’.

Het kleine boerderijtje waar ze ooit met haar man ging wonen had ze vorig jaar verlaten. Ze was in het dorp gaan wonen om daar haar oude dag te slijten. Het boerderijtje was verhuurd aan een jong stel uit de buurt. Ze had het voor veel geld kunnen verkopen aan ‘rijke toeristen’. ‘Zo is het beter, verkopen kan altijd nog’, was haar redenatie.

Het is best gezellig dat ze nu wat meer aan het sociale leven kan deelnemen. Dat ze haar boodschappen wat makkelijker kan doen. En kabel televisie. ‘Ik kan nu alle soaps volgen’, lachte ze, ‘op het boerderijtje had ik nog een antenne’. ‘Maar, ik heb het nooit gemist hoor, ik keek toch haast nooit’.

Mensen van de polder, van de vlakte, hebben met de mensen van de zee gemeen dat ze de wijde horizon kennen. Dat ze de ruimte kennen waarin verder niemand anders is. Waar je gewoon je zelf kunt zijn zonder met iets of iemand rekening te houden. Waar je angsten verdwijnen en er alleen aandacht is. Alleen dat wat je ‘zijn’ zou kunnen noemen. Voor mensen die van kind af aan op de ruimte hebben gewoond  is het vanzelfsprekend. Als kind hebben ze niets anders meegemaakt en dit speciale ‘gevoel’ is altijd wat bij ze gebleven. Wanneer ze het nodig vinden zoeken ze even het alleenzijn op. Voor een natuurlijke meditatie.

Alleenzijn heeft meditatie in zich. Het is de vreugde van het hebben van eigen ruimte. Alleen zijn is positief. Niet het alleen zijn wat eenzaamheid in zich heeft. Dat is negatief, we zijn dan zielig. Alleen zijn zonder dat men afhankelijk is van wat voor situatie dan ook. Zonder dat er voorwaarden geschapen hoeven te worden.

Wanneer we wensen dat de situatie anders is. Wanneer we aanspraak wensen. Dan maakt alleenzijn makkelijk plaats voor eenzaamheid.

Mijn bezoekster begreep heel goed wat ik bedoelde toen ik haar uitlegde dat ze zich juist in het dorp tussen de mensen eenzaam kan voelen. Als je als mens van de ruimte in een stad of een dorp gaat wonen ben je die ruime horizon kwijtgeraakt. Je kunt niet meer even alleenzijn. Je natuurlijke meditatie valt weg.  Dan kun je natuurlijk makkelijk een heel verhaal ophangen. Zo van ‘zoek bezigheden of een vriend’. Ook zou je kunnen zeggen dat mijn bezoekster dieper in zich zelf moet kijken om dat gevoel van alleenzijn te zoeken. Te gaan mediteren. ‘Ga zo nu en dan eens naar Schiermonnikoog’ stelde ik haar voor. ‘Daar kun je nog alleenzijn’.

Een jaar later kwam ik haar tegen met fietstassen vol boodschappen. ‘Hè Zitman’ riep ze me toe, ‘ik ben weer in mijn oude huisje’. Haar jonge huurders wilde toch liever in het dorp wonen nu de vrouw haar eerste kindje verwachtte. ‘Ze zitten nu in mijn huis in het dorp, iedereen blij’. ‘Nu kan ik weer heerlijk alleen zijn’.