Overgewicht en hormonen
‘Zitman, hoe komt het dat de een dik wordt van niets, en de ander kan eten wat ze wil’, is de vraag die me door de jaren misschien nog wel het meest gesteld is. Het antwoord heb ik nooit kunnen geven tot ik afgelopen week getroffen werd door een uitspraak van een Amerikaanse geleerde. Hoe hij heet is me ontgaan, maar het was een deskundige op het gebied van de werking van het hormoonstelsel. De man stelde dat de hoogte van stresshormonen in het bloed bepalend is voor de omzetting van koolhydraten naar vetten. Bij een hoog stresshormoon gehalte in het bloed zullen de koolhydraten meer omgezet worden in vet dan bij een laag gehalte aan stresshormonen.
Stress maakt dik
In de loop van een normale dag verhogen zich langzaam de stresshormonen in het bloed, en zo tegen een uur of vier ’s middags zijn ze hoog genoeg dat ontspanning geboden is. Men kan dan zo’n moment van dufheid hebben die velen herkennen. Wanneer we op dat moment iets eten waar veel koolhydraten in zitten zullen deze zich praktisch helemaal in vet omzetten. Dit op zich doet de stresshormonen toenemen en tijdens het avondeten gebeurd hetzelfde nog eens met de belangrijkste maaltijd van de dag.
Een interessant gegeven voor mensen die te maken hebben met overgewicht. ’s Middags warm eten is altijd een goede zaak. Je moet energie opnemen als je het nodig hebt, en niet nadat je het hebt gebruikt. Doordat je zonder veel voeding energie verbruikt spreek je je energie reserves aan. Dit leidt er toe dat het lichaam een grotere voorraad aan kan gaan leggen. Daar komt dan nog eens bij dat er tussen de middag nog niet zo veel stresshormonen in het bloed zitten. De koolhydraten worden niet allemaal omgezet in vet, maar in energie.
Dan gaat het er om hoe omgegaan wordt met de hoogte van de stresshormonen in de loop van de dag. Een pauze in de middag zo rond half vier is een moment van ontspanning. Even alles loslaten en de geest rust gunnen. De armen strekken en dan is er vaak een behoefte in geeuwen. Geeuwhoger zullen velen denken, omdat op dit moment de geest ingrijpt om even te ontspannen. Het menselijk lichaam zit prachtig in elkaar, van alle gemakken voorzien zo gezegd. De hoogte van de stresshormonen kosten het lichaam veel energie, en geheel automatisch wordt het moment van ontspanning ingelast. Er gebeurt dan van alles in het lichaam. Slaperig worden is een veel voorkomend verschijnsel. Het is dit moment dat de maag enigszins samen krimpt. Wanneer we dit gewend zijn zullen we dit signaal meteen associëren met honger, en op zoek gaan naar een versnapering om dat we menen dat we dan weer energie krijgen. Maar, energie is er genoeg. Het probleem is dat er ontspannen moet worden. Dat doet de een makkelijker dan de ander, maar een en ander is te leren. Ook is het zaak er op te letten om niet met een druk hoofd aan het avondeten te beginnen. Eerst ontspannen. Met een druk hoofd is het slecht slapen en slecht eten.
Mensen die in het dagelijks leven heel rustig overkomen kunnen in werkelijkheid vaak heel moeilijk hun spanningen loslaten. Aan de andere kant kunnen hele drukke mensen na een uitgebreide uitrekking en een luidruchtige geeuw weer helemaal ontspannen zijn. Water is een goed afleider van energie van gespannenheid. Even de handen onder de kraan kan goed helpen. Water drinken helpt om het lichaam in staat te stellen afvalstoffen te verwijderen. Spa blauw is hier uitstekend geschikt voor. Kraanwater bevat zo veel stoffen die er niet in zouden moeten zitten, dat het lichaam dit eerst moet verwerken, wat de stresshormonen eerder doet toenemen dan afnemen. Wanneer men in de gelegenheid is om thee van een reinigend kruidenmengsel te drinken is dit heel goed.
Stress is dus meer dan psychische stress alleen. Het lichaam kan door allerlei zaken stress ondervinden. Stress betekend: Te veel werk. Ook voor allerlei lichaamsfuncties. Te veel stress verstoord de werking van het hormoonstelsel met als gevolg een scala aan lichamelijke en psychische klachten, zoals ik dagelijks in mijn praktijk opmerk
Simpel ontspannen
In plaats van de werking van ons lichaam tegen te werken is het natuurlijk veel beter om mee te werken. Nadat we ons lichaam wat hebben losgemaakt, de handen gewassen, ons hebben ontladen, drinken we wat. We lopen wat rond en laten alles wat uit ons hoofd glijden. Voor iedereen, ook voor die mensen die geen problemen hebben van overgewicht, is er een techniek die voor iedereen uit te voeren is. Ga gemakkelijk zitten. Sluit nu de ogen en ga eens een tijdje ‘kijken’ hoe je automatisch in en uit ademt. Het zal opvallen dat allerlei gedachten opkomen. Wellicht een gedachte die te maken heeft met voedsel wanneer de maag wat hol aanvoeld. Maar, ook andere gedachten en gevoelens komen op. Laat ze gaan en laat je niet verleiden met deze gedachten mee te gaan, blijf er de toeschouwer van en hou de aandacht bij de ademhaling. Zo kan je er bewust van worden dat je de waarnemer bent van alles wat er zich in lichaam en geest afspeelt. Wat er ook gebeurd, wat je ook denkt, welke emoties zich ook aandienen, Je zal zeggen: ’Ik denk dit of Ik voel dat’, maar de waarheid is dat je altijd de waarnemer bent van alles wat zich voordoet. Dit realiseren brengt de mens dichter bij zich zelf. Doe na een tijdje de ogen weer open en adem diep in en slaak een diepe zucht en zeg er hardop bij: Hé Hé.
Door even een moment van diepe rust krijgen lichaam en geest de gelegenheid zich te ontspannen en zullen de stresshormonen in het bloed snel afnemen. Voor mensen die ervaren dat er op meer momenten van de dag ontspanning nodig is, kan bovenstaande techniek meermalen uitgevoerd worden. Wanneer men regelmatig deze eenvoudige techniek gebruikt zal dit grote veranderingen in de levenshouding brengen, een sterke stabiliteit