Kruiden en Voeding 3 - Jac Zitman

De mens is voor zijn voeding en vele andere behoeften met in begrip van de geneesmiddelen altijd sterk van de plantenwereld afhankelijk geweest. Volksgeneeskunst, gebaseerd op planten, was oorspronkelijk de enige geneeskunde die de mens bekend was. Wij zijn aan de volksgeneeskunst veel verschuldigd: ze is de bron van onze kennis van de meeste van onze geneeskruiden. Hiervan heeft ook de farmaceutische industrie dankbaar gebruik gemaakt, een groot deel (het grootste deel) van de moderne medicijnen zijn hierop gebaseerd. Waarom worden door apothekers en artsen dan geen plantdelen, kruiden, gebruikt bij het genezen van patiënten? zult U zich afvragen. Het antwoord is heel simpel: de farmaceutische industrieën zijn gek op het patent, alleen verkoop recht, van hun middeltjes en pillen. En op kruiden worden geen patenten verstrekt, omdat planten uit de natuur komen zonder toevoegingen van de mens. Iedereen kan dus planten verbouwen en, want daar gaat het helaas allemaal om, verkopen. Omdat de farmaceutische industrieën dus niet genoeg aan kruiden kunnen verdienen, geloven ze er zogenaamd niet in. Zo ziet U maar, als er een addertje onder het gras zit heeft het helaas weer met de centjes te maken.

Historische documenten, waar ook geraadpleegd bevatten talrijke verwijzingen naar geneeskruiden. Misschien zijn de oudste, uitgebreidste en duidelijkste beschrijvingen die in de "Codex Hammurabi", van Hammurabi, koning van Babylonië van 1728 tot 1686 voor Christus. Hij liet verschillende teksten in steen beitelen, waarvan een aantal gelukkig bewaard is gebleven. Na ontcijferd te zijn, bleken ze vele verwijzingen te bevatten naar het gebruik van geneesmiddelen, en wel kruiden zoals Senna, Bilzekruid, Zoethout en muntsoorten: planten die allemaal nog gebruikt worden in deze tijd, en met veel succes.

De tempel van Karnak in Egypte vertoont inscripties van medicinale planten die helemaal uit Syrië in 1500 voor Christus door een expeditie, uitgezonden door Thoetmoses de tweede, moeten zijn meegebracht. De oudste geschreven documenten zijn afkomstig uit Egypte en bewaard op rollen van Papyrus: een soort voorloper van papier gemaakt van nijlbies. De beroemdste rol, de Papyrus van Ebers, daterend uit de zestiende eeuw v. Chr., is een verzameling van vroegere geschriften. Deze bevat een groot aantal voorschriften en recepten, 877 om precies te zijn Onder de vele kruiden die genoemd worden zijn: Hennep, Opium, Wierook, Mirre, Aloë, Jeneverbes, Lijnzaad, Wonderolie, Venkel, Senna, Tijm en Henna. In vele recepten zijn gommen en harsen van plantaardige oorsprong verwerkt. De farmaceutische industrie is enorm geïnteresseerd in de zgn. werkzame stoffen uit die planten, omdat ze daar na isolatie, wel patent op aan kunnen vragen. Helaas blijken de bijwerkingen dan vaak erger dan de ziekte, en kan de goede werking alleen gewaarborgd worden door de gehele plant te gebruiken.

De Egyptenaren maakten ook al gebruik van antibiotica. Ze gebruikte modder, die straal schimmels bevatte, met antibiotische stoffen, als een pap op zwerende wonden. Beschimmeld brood was in die tijd, 3500 jaar geleden, een ander Egyptisch geneesmiddel, dat zijn werkzaamheid dankte aan stoffen uit de schimmels. Indien de moderne geneeskunde deze oude gebruiken serieus had genomen, zou de mens niet tot de jaren 30 van deze eeuw hebben moeten wachten op de bijna toevallige ontdekking van de bacteriedodende eigenschappen van deze het leven reddende stoffen.

Werd er in die oude beschavingen al moeite gedaan om een en ander op "papier" te zetten, bij de natuurvolkeren kennen een mondeling overgeleverde geneeskruiden traditie. Bij de Afrikaanse stammen wijdt de medicijnman kort voor zijn dood zijn oudste zoon of een andere vertrouweling in zijn geheimen in. Hij neemt de leerling op zijn tochten mee, en leert hem, of haar, de namen en werkingen van de planten. Ook leerde hij zijn leerling de geestelijke zaken die bij het genezen horen. De indianen bezaten een buitengewone omvangrijke kennis van hun flora. In de tijd van de eerste contacten met blanken gebruikten stammen in Noordoost-Amerika ca. 275 plantsoorten voor medicinale doeleinden, 130 als voedselplanten, 30 in cultische ceremonieën en vele andere als verfmiddel, parfum, rookwaar etc. De moderne geneeskunde heeft de medicinale werking van vele planten pas door contact met Indianen, Afrikaanse genezers en andere traditionele genezers leren kennen, maar is vergeten naar hun geestelijke woorden te kijken.

Het is dan toch wel een beetje raar dat veel kennis, afkomstig van deze eeuwen oude geneeskunde door moderne artsen als kwakzalverij van de hand wordt gewezen. Op universiteiten leren de artsen in spe niets van de alternatieve geneeswijze, dus hun afwijzing is dan ook nog eens op geen enkele wetenschappelijk inzicht gebaseerd. Toch zal er een tijd komen, dat de huidige moderne geneeswijze zich weer wat meer naar deze "kwakzalvers" zal moeten gaan richten. Je kan wel heel arrogant die natuurgeneeswijze van de hand wijzen, en heel klinisch met het genezen van mensen bezig blijven, maar het falen komt steeds meer in zicht. De mens heeft naast de aandacht voor zijn lichamelijke ongemakken ook steun nodig voor zijn geestelijk welzijn. Na de Priesters hebben de Psychologen en Psychiaters geprobeerd deze rol op zich te nemen, maar zijn hierin hopeloos mislukt. Met veel pillen proberen ze hun falen nog wat te verbergen, maar het mag duidelijk zijn dat dit ook niet de juiste weg is. Wat dat betreft kunnen ze nog veel meer van de oude natuurgenezers, met hun aangeboren talenten, leren. Deze wisten, en weten nog steeds dat je wellicht kennis kan vergaren op de universiteit, en dat dit ook heel nuttig is, maar dat je daarmee nog geen genezer bent. Om genezer te worden moet je niet alleen de kennis van de kruiden uit het verleden je eigen maken maar ook, en dat zijn de meeste vergeten, de geest. Want de mens is niet alleen zijn lichaam, maar veel meer. Dan kom je tot de conclusie: Wie zichzelf niet kent, kan een ander niet genezen.