Kruiden en Voeding 1 - Jac Zitman

We moeten ons realiseren dat er geen lichaamsfunctie is die zo nauw bij het leven zelf betrokken is als ademen. De mens kan een zekere tijd buiten voedsel, een iets kortere tijd zonder drinken, maar zonder zuurstof (ademen) houden we het maar heel kort uit. Maar, juist in het najaar kunnen we heel wat problemen hebben met onze ademhaling organen. Daarom in deze column over wat we kunnen inzetten om deze problemen te bestrijden.

Ik wil beginnen om een voedingsregel te geven voor mensen met last van hun ademhaling organen. Mensen met aanleg voor aandoeningen van deze organen moeten suiker en dierlijke eiwitten en vetten zoveel mogelijk vermijden. Verse en vooral rauwe groenten evenals vers fruit zijn van levensbelang. Hoewel levertraanolie een dierlijk vet is kan wat dit betreft de regel overtreden worden. Ik vind levertraan (capsules) nog steeds het beste middel om de weerstand te verhogen. Juist op het gebied van keel, neus en oren bij kinderen doet de levertraan nog steeds wonderen. Groenten die voor mensen met aandoeningen aan de luchtwegen bijzonder goed zijn wil ik U hier niet onthouden. Prei, uien, andijvie, witlof en wortelen hebben allen een goede uitwerking. Ook komkommer, selderij, peterselie en knoflook horen regelmatig op het menu te staan. Peulvruchten moeten met mate gebruikt worden, vooral bruine bonen en kapucijners. Mensen die gewend zijn 's avonds voor het slapen een glas warme melk te drinken moeten beseffen dat melk slijmvormend is, en ook nog voor nachtmerries kan zorgen.

Tijm, in de vorm van Tijm siroop helpt het slijm op te lossen en kunnen we gebruiken bij verkoudheden, keelaandoeningen en vooral bij hoesten. Wel moet men er zich van overtuigen dat er aan de siroop geen codeïne is toegevoegd. Het middel zou dan erger kunnen zijn dan de kwaal.

Weegbree, de smal bladderige, is een plant die we gedroogd als kruid kunnen gebruiken voor het maken van kruidenthee. Weegbree is niet alleen een kruid voor de luchtwegen en voor de darmen, maar bovenal voor de zenuwen. Het geeft ons vertrouwen en daarmee een "vrije" ademhaling. Deze plant kan men dus vooral gebruiken bij aandoeningen van onze luchtwegen, als gevolg van een nerveuze aard.

Salie is de plant waarvan in het jaar 1300 het rijmpje gemaakt werd: "Waarom zou een mens nog sterven, als hij in z'n tuintje Salie heeft". De Latijnse naam Salvia komt van "Salvare" wat gezondheid en genezing betekent. Hieruit blijkt wel hoe belangrijk deze plant altijd, ook nu nog voor onze gezondheid is geweest. We kunnen Saliethee drinken, en/of als gorgeldrank gebruiken bij ontstoken keel en mondholte, ontsteking van de amandelen, maag en darmen. Salie drijft het slijm weg uit de ademhalingsorganen en geeft de mens weer kracht door reiniging.

Uien, dat is zo'n "gewoon" gerecht dat in de genezing van ademhaling problemen een belangrijke rol kan spelen. Bij verkoudheid een gesneden Ui naast het bed houdt de neus open en daardoor slaapt de patiënt beter. Astma patiënten en mensen die lijden aan chronische bronchitis doen er goed aan wekelijks enige keren Uien te eten. Ook hebben Uien een sterk reinigende werking op de darmen en helpen bij nervositeit, hartkloppingen en angst toestanden. Dan als laatste over de Ui nog een voor velen onbekende werking: de Ui stimuleert de geslachtsorganen.

Zoethout, er zullen maar weinig mensen zijn die in hun jeugd niet eens lekker hebben lopen kauwen op zo'n houtje. Zoethout heeft een reinigende werking, stimuleert de darmwerking en drijft water door de nieren af. Ook bij verkoudheid, astma, infecties en uitputting verschijnselen kan Zoethout helpen. We kunnen gewoon op een houtje bijten, maar van Zoethout kan natuurlijk ook gewoon kruidenthee gezet worden. Het kan wel de bloeddruk een beetje verhogen.

Zilverschoon is een plant die als kruidenthee gedronken kan worden bij kinkhoest en astma. Tevens werkt deze plant, die ook in Nederland veel voorkomt, bij maag- darm- en hartkrampen.

Kleine Hoefblad en de Sleutelbloem zijn planten die een gunstige werking hebben voor mensen met bronchitis. Van het kleine Hoefblad kunnen de bladeren en de bloesem gebruikt worden, van de Sleutelbloem gebruiken we de wortel.

Kamille is denk ik wel de meest bekende plant die gebruikt wordt bij keelontsteking als gorgeldrank. Kamille is ontsmettend en ontsteking werend bij alle ontstekingen, vooral bij slijmvlies ontsteking. Verkoudheid en holte ontsteking verbeterd spoedig als kamilledamp in wordt geademd of opgesnoven wordt. Het is dan ook heel goed om Kamille in een stoombad te doen, doek over het hoofd, en dan maar stomen. Voor diegene die zelf Kamille bloemen verzameld is het goed de volgende vuistregel in acht te nemen. Om wilde Kamille te kunnen herkennen, hoeft men slechts het Kamille bloempje open te scheuren: Als de bloemenbodem hol is, heeft men de echte Kamille gevonden, die ook heel kruidig ruikt.

Voor het zetten van kruidenthee nemen we 1 theelepel kruiden op 1 kopje gekookt, heet, water. Laat de kruiden 10 minuten trekken, zeef de thee, en klaar is uw drankje. Dit doet U dan 3 à 4 maal per dag. U kent mijn stelling nu langzamerhand: altijd eerst de huisarts raadplegen, dan kunnen er geen verkeerde dingen gebeuren.

Hoewel er zeer veel middelen zijn voor de luchtwegen is het juist voor mensen met deze problemen belangrijk om een luchtig gemoed te hebben. Ik wil hier dan ook afsluiten met de woorden van de spreukendichter (spr.17 vs 22).

"Een blij hart zal een medicijn goed maken, maar een verslagen geest doet het gebeente verdorren".